Ντόμινι Λυμπέρη
Η ροκ περσόνα της πόλης, μιλάει για το rock ‘n’ roll σήμερα, τους διαφορετικούς τύπους στις κούκλες που κατασκευάζει, την πόλη, την γνησιότητα και τους Xaxakes, πάντα με τον δικό της ορίτζιναλ και χάι τρόπο. Η Ντόμινι Λυμπέρη μίλησε στον Σπύρο Αμοιρόπουλο.
Είσαι η μετεμψύχωση της Nico; No way.
Γιατί; Δεν πιστεύω στην μετεμψύχωση. Και το θεωρώ βαρετό, κουραστικό. Να ζεις ξανά και ξανά… και μάλιστα την ζωή ενός άλλου; Τι λες τώρα; Ποια Nico; Εγώ είμαι η Ντόμινι. Αν και την συμπαθώ την Nico…
Όλα αυτά τα χρόνια που θυμάσαι την Θεσσαλονίκη, νομίζεις πως έχει αλλάξει κάτι προς το καλύτερο; Μια ζωή σκατά -μπουζουκοσκατά ήταν, και τώρα είναι Pop μπουζουκοσκατά. Εκεί που υπήρχαν τα ορίτζιναλ μπουζούκια, τώρα προστέθηκαν και τα Pop μπουζούκια. Χειρότερα είναι τα πράγματα. Παλιότερα υπήρχε κάτι γνήσιο. Υπήρχαν ομάδες ανθρώπων, υπήρχαν καταστάσεις, υπήρχαν χώροι που ήξερες πως θα πήγαινες και βίωνες πράγματα γνήσια, ορίτζιναλ. Και ταυτόχρονα γίνονταν τα ίδια πράγματα και σε όλη την Ευρώπη. Τώρα, έχουμε μείνει πάρα πολύ πίσω. Οι άλλοι στο εξωτερικό έχουν φύγει έτη φωτός μακριά.
Αυτό που κάνατε και κάνετε ακόμα με τους Xaxakes, τι ακριβώς είναι; Είναι Pop Ελληνικό, ας πούμε; Ελληνικό Pop δεν υπάρχει. Για μένα Pop στην Ελλάδα είναι το παλιό λαϊκό τραγούδι, το όμορφο. Η λέξη Pop είναι Ευρωπαϊκή, δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Οι Xaxakes ήταν οι πρώτοι ίσως που παρουσίασαν μια τέτοια κατάσταση. Βγήκαν και άλλα συγκροτήματα μετά. Οι Xaxakes όμως δεν είναι Pop (γέλια). Μας έχουν κατατάξει στο παρελθόν ως space rock, glamour rock, space Pop punk… ξέρεις, ονομασίες… Οι Xaxakes είναι μια κατάσταση βιωμάτων και μουσικότητας των ατόμων που δουλεύουν σε αυτή την μπάντα, ορίτζιναλ rock ‘n’ roll. Eγώ πιστεύω σε αυτή την λέξη, rock ‘n’ roll. Σαν κατάσταση ζωής, σαν φιλοσοφία. Rock ‘n’ roll είναι ένας μοναχός γαμάτος σε ένα μοναστήρι, rock ‘n’ roll είναι ο Νίτσε, rock ‘n’ roll είναι ένας γαμάτος πολιτικός…
Ποιος πολιτικός δηλαδή; Ο Ούγκο Τσάβες. Αυτός ήταν rock ‘n’ roll.
Η πόλη είναι rock ‘n’ roll; Η Θεσσαλονίκη δεν ήταν ποτέ rock ‘n’ roll, λίγο πήγε να ακουμπήσει… η Θεσσαλονίκη ήταν πάντα… παλιά… ένα στυλ avant garde, πράγμα που το έχασε μετέπειτα. Η Θεσσαλονίκη ήταν πάντα πολύ μπροστά, και από την Αθήνα ακόμα. Είχε ενέργεια, έβραζε και έβγαζε. Έβγαλε μουσικούς… το ’80-’90.
Τώρα δεν βγάζει; Όχι, τώρα δεν βγάζει. Και όχι μόνο δεν βγάζει, αλλά τώρα θάβει. Βγαίνει κάτι καινούριο και αν δεν το αποδεχτεί η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη το θάβει. Έχει μια τάση να θάβει τα ίδια της τα παιδιά. Από παλιά ακόμα. Γι’ αυτό και πολλοί κατέβηκαν στην Αθήνα για να κάνουν καριέρα. Σήμερα δεν σηκώνει να είσαι ορίτζιναλ. Δεν σε αποδέχονται, πρέπει να είσαι λίγο απ’ όλα νομίζω. Αν αποζητάς να κάνεις κάποια καριέρα, να ακουστείς… πρέπει να είσαι λίγο χλιαρός.
Πόσο μεγάλο είναι το κοινό του γκρουπ; Οι Xaxakes είχαν πάντα ένα κοινό ένθερμο. Ή τους λατρεύει κάποιος -τρελά όμως- ή λέει, έλα μωρέ, αυτοί οι πουσταράδες τώρα, τα τραβέλια… δεν μας αποδέχεται. Υπάρχει δηλαδή μια απολυτότητα στις απόψεις. Ποτέ δεν ήμασταν μια μπάντα της μάζας. Γι’ αυτό και σου είπα πως δεν είμαστε Pop. Μπορεί να έχουμε ένα Pop άκουσμα, αλλά δεν είμαστε Pop.
Γιατί είπες την λέξη τραβέλια; Σε έχουν αποκαλέσει ποτέ έτσι; Ναι, επειδή ίσως είμαι λίγο too much, είμαι ψηλή… εμφανίζομαι too much πάνω στην σκηνή, με περούκες και τέτοια… οι Xaxakes έχουν μια θεατρικότητα, και νομίζω πως είναι καλό αυτό. Γενικά όταν κάποιος κάνει κάποιο είδος τέχνης, εκθέτει και τον εαυτό του και πρέπει να προσέχει και το image του. Την στιγμή που εκθέτει την τέχνη του, εκθέτει και τον εαυτό του. Οι Xaxakes πάντα το είχαν αυτό. Παίρνουμε έναν ρόλο πάνω στη σκηνή, γινόμαστε κάτι άλλο. Να φανταστείς έχουμε βγει και ως σούπερ ήρωες. Εγώ ήμουν ο Σούπερμαν, αλλά kinky Σούπερμαν (γέλια). Είχαμε τον Μπατμαν, τον Ρόμπιν, τον Σπάιντερμαν, ο Νάστας είχε βγει με κάτι παλαβά κοστούμια ως Ziggy Stardust… εγώ τα έραβα συνήθως. Όπως και με τον Βασιλιά, όπου ήταν ο βασιλιάς, οι kinky αυλικοί του κλπ. κλπ.
Όλα αυτά από πού πηγάζουν; Από την φαντασία μας. Και αν μιλήσουμε για τις κούκλες, μπορώ να προχωράω στον δρόμο και να δω μια τύπισσα με τεράστια μύτη… ένα γαμάτο προφίλ από έναν γκόμενο… και να μου έρθει να το κάνω κούκλα αυτό το πράγμα. Αυτό ναι. Όμως στους Xaxakes όλα πηγάζουν από τη φαντασία, μιλάμε για τα ρούχα και το styling, η μουσική βγαίνει από τον Γιάννη. Όλα τα κομμάτια ως τώρα είναι του Νάστα.
Τα θέματα για τις κούκλες που φτιάχνεις; Έχω κάνει rock stars, βρικόλακες, σατανάδες, νεράιδες… πολλά έχω κάνει. Τελευταία, με απασχολεί το τρίπτυχο sex and drugs and rock ‘n’ roll. Γενικά δεν μπορεί να το καταλάβει ένας καθημερινός άνθρωπος αυτό, ενώ ένας καλλιτέχνης μπορεί να καταλάβει πολλά πράγματα.
Δηλαδή απευθύνεσαι σε καλλιτέχνες; Απευθύνομαι σε όσους βρίσκουν κάτι ενδιαφέρον στην τέχνη μου. Στους πάντες. Οποιοσδήποτε καλλιτέχνης δημιουργεί κάτι, αμέσως εκτίθεται στους πάντες. Απλά εγώ εμπνέομαι από αυτό το τρίπτυχο.
Τι σε γέμισε περισσότερο από την καριέρα σου ως μουσικός; Είναι αυτό το feeling όταν βγαίνεις επάνω στη σκηνή. Δεν περιγράφεται. Ίσως να μπορούν να το καταλάβουν μόνο performers γενικά. Είναι αυτό το feeling, ρε παιδί μου, που ψοφάς να βγεις επάνω στη σκηνή. Να παίξεις, και να επικοινωνήσεις με την υπόλοιπη μπάντα. Τις περισσότερες φορές δεν παίζουμε για τον κόσμο, παίζουμε επειδή γουστάρουμε να παίξουμε μεταξύ μας.
Το αγαπημένο σου τραγούδι από Xaxakes ποιο είναι; Μου αρέσει το «Μόλις Δεκάξι». Αυτό με τρελαίνει. Για τους στίχους και όλο το κόνσεπτ, αλλά και για τα πιάνα που έπαιξα σε αυτό. Μου αρέσει πάρα πολύ το «Gay Guy» και μου αρέσει επίσης πάρα πολύ και το «Σ’ έχω Χάσει». Είναι τρελή μπαλάντα.
Ποια είναι η πιο αγαπημένη σου περίοδος στην Θεσσαλονίκη; Από τώρα και μετά.
Πάμε στις κούκλες. Κάνεις τύπους που δεν υπάρχουν πια; Όχι, κάνω τύπους που γενικά δεν υπάρχουν. Τι να κάνω; Μόνο αυτά που υπάρχουν; Εγώ τα βαριέμαι αυτά που υπάρχουν. Τις έχουμε δει όλες τις φάτσες που κυκλοφορούν έξω. Δεν μπορείς να φανταστείς και κάτι άλλο; Άλλες φάτσες. Κάνω κάτι που κάποιοι το θεωρούν άσχημο, αλλά εγώ το θεωρώ διαφορετικό. Γιατί όλες οι κούκλες πρέπει να έχουν ωραία μαγουλάκια, ωραία κορμάκια και να χαμογελούν; Μπορεί να είναι και κάτι διαφορετικό. Μεγάλες μύτες, άσχημα βλέμματα… κάτι διαφορετικό. Μου αρέσει να παίζω και με το καλό και το κακό. Αυτό βέβαια είναι για τον κόσμο, επειδή εγώ το έχω ξεπερασμένο.
Ποιος κέρδισε; Το καλό ή το κακό; Δεν είναι το θέμα να κερδίσει κάποιος. Έχω ξεπερασμένο και το θέμα να κερδίσεις. Δεν μ’ αρέσουν ούτε οι μάχες, ούτε οι αγώνες.
Τι σου αρέσει; Η ησυχία. Cool. Και η αλλαγή. Όλοι αλλάζουν γύρω. Εσύ αλλάζεις. Να υπάρχει και η εξέλιξη. Μια φορά μπορεί να είναι καλή και άλλη φορά όχι και τόσο.
Εξέλιξη ως προς τι; Στον εαυτό σου, στην τέχνη σου… σε όλα. Και αυτό που λέγαμε πριν, αυτή η εξέλιξη αργεί στην Θεσσαλονίκη.
Εσύ είσαι πιο γρήγορη από την πόλη; Αν ήμουν πιο γρήγορη, μάλλον θα βρισκόμουν αλλού τώρα, θα είχα θέμα… timing (γέλια).
Σε αυτήν την πόλη τι σου αρέσει περισσότερο σήμερα; Ότι έχεις μια απίστευτη εύκολη πρόσβαση στην παραλία για να δεις ένα γαμάτο ηλιοβασίλεμα, την θάλασσα, τον ήλιο, ο Βαρδάρης… ο Βαρδάρης με τρελαίνει!
Όλοι εκείνοι οι τύποι από τις φυλές της πόλης της δεκαετίας ’80-’90, πού βρίσκονται τώρα; Οι μισοί πέθαναν από τα drugs, δεν μπορούσαν να αντιληφθούν αυτό που έρχεται, ιδίως σε όλη εκείνη την κατάσταση που έφερε το rave. Παλιά ήξεραν τι γίνεται, αλλά όταν αλλάζει η μουσική, αλλάζουν και τα ναρκωτικά, πάντα έτσι γίνεται. Το ένα τρίτο μπήκε στο ψυχιατρείο από τα πολλά χάπια. Κυριολεκτικά είναι αυτά που λέω τώρα, έτσι συνέβησαν τα πράγματα. Και οι υπόλοιποι, όσοι μείνανε, ή κάνανε κάποια οικογένεια, ή κάποιοι ασχολήθηκαν σοβαρά με την τέχνη τους, οι οποίοι είναι δύο-τρεις, ή κλαίνε την μοίρα τους σήμερα, και δεν ξέρουν τι τους φταίει που δεν άρπαξαν ευκαιρίες τότε για να φύγουν από την πόλη. Γενικά, να φύγουν από την πόλη. Μια γκρίνια υπάρχει στους υπόλοιπους. Αυτό.
Τι έμεινε από εκείνη την ακμή της ροκ σκηνής της πόλης σήμερα; Τι έμεινε… πέντε δέκα λέσια παλιοροκάδες που το παίζουν μεσάζοντες και κυνηγάνε αρπαχτές… μπουζουκοκλαμπίστικα μαγαζιά που πηγαίνουν ξανθά κοριτσάκια με extentions, τα πάντα ψεύτικα, που ακούνε και εγώ δεν ξέρω τι ακούνε, και ψάχνουν για τον πλούσιο γαμπρό… δεν υπήρχαν αυτά παλιά, υπήρχαν; Δεν υπήρχαν.
Εκείνη η ροκ σκηνή του ’80-’90 ήταν ορίτζιναλ; Ήταν κατά πολύ. Ήξερες πως αυτά που έλεγαν πέντε-δέκα άνθρωποι τα εννοούσαν και τα υποστήριζαν μέχρι το κόκαλο, ρε παιδί μου. Υπήρχαν ομάδες, φυλές, γύρω από ένα όραμα, από έναν αρχηγό, από μία μουσική σκηνή, από ένα στιλ ντυσίματος… τώρα όλα αυτά δεν υπάρχουν, υπάρχει μια μέση κατάσταση παντού. Λίγο από όλα.
Ποιο είναι το ορίτζιναλ σήμερα στην Ελλάδα; Εγώ δεν βρίσκω κάτι ορίτζιναλ. Τουλάχιστον στην μουσική. Εκτός από εμάς εννοώ (γέλια). Οι Xaxakes παίζουν σπάνια σε live. Παίζουμε και βγάζουμε μουσική μόνο αν έχουμε κάτι να πούμε. Γενικά, ορίτζιναλ σήμερα είναι ο μανάβης και ο κρεοπώλης που θα ξυπνήσει το πρωί και θα πάει στην δουλειά του και θα την υποστηρίξει και θα βγάλει τα προς το ζην για να θρέψει την οικογένειά του. Γιατί αγαπάει την οικογένειά του και του αρέσει αυτό που ζει. Αυτό είναι το ορίτζιναλ status. Και το κάνει επειδή του αρέσει, αυτό έχει μάθει, και αυτό είναι.
Σήμερα τι σημαίνει rock ‘n’ roll; Στον ευρύ κόσμο δεν σημαίνει τίποτα.
Τι είναι το rock ‘n’ roll σήμερα, το 2014, τώρα; (σκέφτεται για ώρα) Τι είναι το rock ‘n’ roll σήμερα… Παίρνω παράδειγμα τον γιο μου. Παίρνει μια φτηνή κιθάρα, ως respect για να μην χαλάσει καμιά ακριβή, και πηγαίνει με τους φίλους του στο λιμάνι με φτηνές μπύρες από το περίπτερο, ακούνε τους ήχους της πόλης και τα κύματα της θάλασσας, παίζουν κομμάτια, και μετά γυρνούν στο σπίτι τους. Αυτό είναι rock ‘n’ roll.
Οι Xaxakes είναι rock ‘n’ roll; Εν μέρει. Οι Xaxakes έχουν μια κυνικότητα και ένα χιούμορ. Ο κόσμος το έβλεπε σαν κάτι όχι και τόσο σοβαρό. Αυτοσαρκασμός, κυνικότητα, χιούμορ τρελό, αισιοδοξία και rock ‘n’ roll. Αυτό είναι οι Xaxakes. Αισιοδοξία σε αντίθεση με άλλους που κόβεις φλέβες. Αισιοδοξία και έρωτας, ξημερώνει κάτι νέο.
Ξημέρωσε αυτό το νέο; Για μένα ξημέρωσαν πάρα πολλά νέα. Πάντα έρχεται κάτι νέο, όλα αλλάζουν. Και μόνο το ό,τι ξημερώνει είναι κάτι σπουδαίο και διαφορετικό.
Εσύ είσαι rock ‘n’ roll; Εγώ είμαι μια μητέρα τριών παιδιών. Το έχω απομυθοποιήσει το rock ‘n’ roll στην πραγματικότητα. Δεν με ενδιαφέρει. Ζω την καθημερινότητά μου. Την αποδέχομαι. Κάνω πράγματα καθημερινά και απλά που άλλοι καλλιτέχνες τα σνομπάρουν. Μου αρέσει η πραγματικότητα.
Τελευταία με τι ασχολείσαι; Τελευταία γράφω. Γράφω πράγματα. Δεν ξέρω πού θα με οδηγήσει αυτό, ίσως σε μια μουσική παράσταση, ίσως σε κάποιο λεύκωμα… και βέβαια κάνω εδώ και καιρό κούκλες, συμμετέχω σε εκθέσεις, events…
Πού βλέπεις να πηγαίνει το πράγμα στην Ελλάδα; Είμαι πιο global τύπος. Νομίζω πως οι άνθρωποι θα ασχολούνται περισσότερο με την πάρτη τους και όχι σε κοινωνικές ομάδες… καταλαβαίνεις; Θα σκέφτονται το τομάρι τους. Τι μπορώ να αποκομίσω; Τι μπορώ να πάρω για μένα; Αυτό.
Σε ποιες έννοιες έχεις κατασταλάξει; Αγάπη, αγάπη… και αγάπη (διάπλατο χαμόγελο). Δεν βρίσκω κάτι άλλο σημαντικό, ίσως την τέχνη… και μιλάω για όλων των ειδών της αγάπης, όχι μόνο ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα. Η αγάπη είναι ένα ανώτερο αίσθημα.
Πες μου δέκα τραγούδια που για σένα είναι τα πιο σημαντικά ever. «Clair de Lune» του Claude Debussy. Η «Πολωνέζα» του Σοπέν, κόβω φλέβες, κλασική παιδεία βλέπεις. Χίλια τα εκατό ένα τραγούδι του Σινάτρα: «Το Call Me Irresponsible». Radiohead, τους θεωρώ κορυφή, το «Karma Police». Είχα ένα προβληματισμό για τον λόγο που έγραψε κάποιος αυτό το κομμάτι, το «Venus in Furs» του Lou Reed. Nick Cave οπωσδήποτε -αν και μου άρεσαν και οι Birthday Party- το «The Good Son». Φυσικά ο βασιλιάς, Έλβις, «And I Love You So». Tom Waits με την Bette Midler το «Never Talk to Strangers». Και επίσης μου αρέσει αυτό το κομμάτι που είπε ο Δημήτρης Χορν με την Μάρω Κοντού, του Μάνου Χατζιδάκη, το «Πες μου μια λέξη». Τρελαίνομαι!