Γιώργος Κολοβός (ηθοποιός)

Πρωταγωνιστεί μαζί με τους Γιάννη Φέρτη (Δαρείος), Άκη Σακελλαρίου (Άτοσσα), Λάζαρο Γεωργακόπουλο (Αγγελιοφόρος) στους «Πέρσες» του Αισχύλου που ανεβαίνει από το ΚΘΒΕ σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη. Ο Γιώργος Κολοβός μίλησε στον Σωτήρη Ζήκο.

Θυμίστε μας ποιά είναι η ιστορία του έργου και τα πρόσωπα. Η τραγωδία ξεκινά με τους γέροντες πολίτες της Περσίας να απαριθμούν τις αρετές του τεράστιου στρατού/στόλου τους και του πολέμαρχού τους  του Ξέρξη. Μια ανησυχία αρχίζει και ανατέλλει στο μυαλό τους. Βγαίνει η Άτοσσα, γυναίκα του  νεκρού Δαρείου και μητέρα του Ξέρξη και διηγείται  στο χορό ένα άσχημο όνειρο που είδε. Εμφανίζεται ο Αγγελιοφόρος και επιβεβαιώνει την ανησυχία τους: ο στρατός της Περσίας καταστράφηκε στη Σαλαμίνα. Ο Ξέρξης όμως ζει. Στην απελπισία τους κάνουν επίκληση στον νεκρό Δαρείο για να τον συμβουλευτούν. Ο Δαρείος εμφανίζεται και τους ανακοινώνει και άλλες συμφορές. Τέλος, ο Ξέρξης επιστρέφει ρακένδυτος και αντιμετωπίζει την κατάντια του.

Εσείς ποιο ρόλο ερμηνεύεται και τι είναι αυτό που τον ξεχωρίζει σαν χαρακτήρα; Ερμηνεύω τον Ξέρξη. Τον υπαίτιο της καταστροφής, ο οποίος δεν παίρνει την ευθύνη για τίποτα. Και δεν σηκώνει  κουβέντα. Η  αλαζονεία του είναι αυτό που τον ξεχωρίζει, και είναι αδυσώπητη. Το πείσμα του για την εξουσία είναι τέτοιο, ώστε παρά την κατάσταση στην οποία είναι στην έξοδο του έργου, αυτός απαιτεί την παλινόρθωσή του. Σε αντίθεση με τον πατέρα του τον Δαρείο ο οποίος κατάφερε πλήθος κατακτήσεων και συνένωσε τους λαούς της Ασίας δημιουργώντας την υπερδύναμη της περσικής αυτοκρατορίας, έχουμε τον Ξέρξη ο οποίος, αν και γιος του, δεν του μοιάζει σε πολλά. Είναι ο βασιλιάς της υπεροψίας και της καταστροφής. «Άτυχοι οι Πέρσες στους πολέμους!» του φωνάζει ο χορός, και αυτός απαντά «άτυχοι , ναι. Αφού έχω χάσει ο δύστυχος τόσο στρατό.» Όλοι κλαίνε για τους άνδρες που χάθηκαν, μα αυτός μόνο για τον εαυτό του. Νέος, με νέα μυαλά, αψύς, βίαιος  και παρορμητικός αλλά και υπέρτατα αλαζόνας.

Πώς δουλέψατε την εκφορά του λόγου; Γιατί νομίζω ότι αυτό είναι σημαντικό όταν ερμηνεύεις αρχαίο δράμα και μάλιστα σ’ ένα ανοιχτό μεγάλο θέατρο. Δουλεύουμε με βάση την αλήθεια, την καθαρότητα, το μέγεθος  και την προβολή του λόγου. Αυτός είναι και ο πυρήνας της τραγωδίας. Μέσα από το λόγο θα έρθει και η όψη του ήρωα. Όταν ασχολείσαι με αυτά τα μεγάλα κείμενα, γρήγορα συνειδητοποιείς πως ο λόγος κινείται. Γίνεται, θα έλεγα, κάθε υποκριτής ένας προβολέας  λόγου, εξακοντίζοντας  το λόγο και τη διάθεσή του με δύναμη στους θεατές. Ο λόγος είναι και το μεγαλύτερο στοίχημα. Αν δεν ξεκαθαρίσεις αυτό, δύσκολα μπορείς  να φτάσεις σε έναν ολοκληρωμένο ρόλο.

Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη σκηνοθετική προσέγγιση που αξίζει να την προσέξουμε; Η παράσταση εν συνόλω προβάλλει το είναι και καταρρίπτει το φαίνεσθαι.  Η κυρία Κοντούρη δίνει μεγάλη σημασία σε αυτό με τη δουλειά που έχει κάνει στο λόγο. Ας πάρουμε τα χορικά για παράδειγμα. Υπάρχουν μελωδίες  που ο χορός τραγουδάει αλλά πολύ περιορισμένες. Τα χορικά περισσότερο λέγονται παρά τραγουδιούνται, εξασφαλίζοντας  το νόημά τους στους θεατές. Αυτό συμπληρώνει και η πολλή καλή μετάφραση του Πάνου Μουλά. Μια πολλή ενδιαφέρουσα προσθήκη της κυρίας Κοντούρη είναι και η προσθήκη στον χορό των τριών γυναικών, Nυφών του πένθους. Η θολή εικόνα της γυναίκας που υποφέρει σιωπηλά και υπομένει, στοιχειώνει με τον πόνο της τα καμώματα μιας ανδροκρατούμενης κοινωνίας που βυθίζεται αργά και βασανιστικά σαν υπερωκεάνιο έχοντας  δεχθεί ένα πλήγμα που απλά δεν μπορεί να διορθώσει: επόμενος σταθμός, ο βυθός.

Επειδή όλο το έργο διαδραματίζεται στον κόσμο των Περσών, άρα σχετικά εξωτικό ως προς τα χρώματα και τους ήχους, πώς διαμορφώθηκε η «όψη» αυτής της παράστασης; Η όψη ταυτίζεται και εξελίσσεται με αυτό που συμβαίνει επί σκηνής. Είναι σαν φαντάσματα του παρελθόντος και του μέλλοντος να ταυτίζονται στο τώρα. Το εξωτικό στο οποίο αναφέρεστε είναι στις πράξεις τους. Είναι βάρβαροι γιατί κάνουν πράγματα που οι  Έλληνες  τότε δεν θα έκαναν ποτέ, όπως  το να δώσουν πίσω την εξουσία σε έναν άνθρωπο που έχει χάσει κάθε λόγο να την κατέχει. Οι ήχοι είναι από γραφής εξωτικοί. Στους «Πέρσες» δεν ακούγεται ούτε ένα ελληνικό όνομα εκτός από τους ελληνικούς θεούς που εισπράττουν τις κατηγορίες όλων. Ακόμα και τα επιφωνήματα είναι διαφορετικά. Αυτό που πετυχαίνει η παράσταση βέβαια είναι να κάνει το ξένο οικείο. Η συμφορά που τους βρήκε σε πολλά σημεία ομοιάζει με την σημερινή κατάσταση της χώρας μας. Ένα ολόκληρο κράτος λυγίζει λόγω λάθους χειρισμών και συναινέσεων που έγιναν στο κοντινό παρελθόν, και τώρα βλέπουμε αποσβολωμένοι τα ολέθρια αποτελέσματα.  

Ποιο νομίζετε ότι είναι το ενδιαφέρον θέμα του έργου για τον σημερινό θεατή; Το ότι οι  χιλιετηρίδες περνούν. Η Ύβρις  όχι. Τα πάθη, οι φιλοδοξίες, ο εγωισμός είναι καταστάσεις που ο άνθρωπος αντιμετωπίζει και λύνει στην διάρκεια της  ζωής του, όποτε είναι αυτή, τότε ή τώρα. Οι «Πέρσες» ξεμπροστιάζουν το θέμα της εξουσίας και τονίζουν  τί εργαλείο μπορεί να γίνει σε λάθος  χέρια: Ένα εργαλείο καταστροφής. Μέσα από αυτά τα κείμενα ανακαλύπτει κανείς ότι λίγα πράγματα στις ψυχές των ανθρώπων έχουν αλλάξει. Από τις  χλαμύδες στα τζιν, οι αποφάσεις μας ακόμα μπορούν να δημιουργήσουν καταστροφές, να διαλύσουν ζωές και αυτοκρατορίες. Τα έργα του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη και του Αριστοφάνη στέκονται  σαν ακλόνητοι φάροι στην ταραγμένη θάλασσα των ανθρώπινων παθών και μας δείχνουν τον δρόμο ανά τους αιώνες.

«Πέρσες» του ΚΘΒΕ στο Θέατρο Δάσους

16-19 Ιουλίου